Το άγχος μπορεί να επηρεάσει σημαντικά το βάρος μας. Μπορεί επίσης να δυσκολέψει μια προσπάθεια απώλειας βάρους. Το πώς παχαίνει το άγχος μπορεί να είναι αποτέλεσμα των υψηλών επιπέδων της κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες. Επίσης παχαίνουμε εξαιτίας των ανθυγιεινών συμπεριφορών που προκαλούνται από το στρες. Συνήθως είναι ένας συνδυασμός των δύο. Πάντως η σχέση μεταξύ άγχους και αύξησης βάρους είναι στενή.
Η σχέση μεταξύ στρες και κορτιζόλης
Οι ερευνητές γνωρίζουν από καιρό ότι η αύξηση της κορτιζόλης, της ορμόνη του στρες, μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους. Κάθε φορά που έχουμε άγχος, τα επινεφρίδια μας απελευθερώνουν αδρεναλίνη και κορτιζόλη. Σαν αποτέλεσμα, η γλυκόζη (η κύρια πηγή ενέργειας του οργανισμού) απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος. Όλα αυτά γίνονται για να μας δώσουν την ενέργεια που χρειαζόμαστε για να ξεφύγουμε από μια επικίνδυνη κατάσταση. Μόλις υποχωρήσει η απειλή, η αδρεναλίνη μας εξαντλείται και το σάκχαρο στο αίμα μας μειώνεται.
Πώς μας παχαίνει το άγχος;
Σχέση κορτιζόλης και ζάχαρης
Ότανν έχουμε άγχος αναζητάμε σάκχαρα. Η ζάχαρη τροφοδοτεί το σώμα μας με τη γρήγορη ενέργεια που νομίζει ότι χρειάζεται. Η ζάχαρη είναι συχνά το πρώτο πράγμα που αναζητούμε όταν είμαστε σε στρες.
Το μειονέκτημα της κατανάλωσης τόσο ζάχαρης είναι ότι το σώμα μας τείνει να αποθηκεύει ενέργεια, ειδικά μετά από αγχωτικές καταστάσεις. Αυτή η ενέργεια αποθηκεύεται κυρίως με τη μορφή κοιλιακού λίπους, το οποίο μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αποβληθεί. Και έτσι ξεκινά ο φαύλος κύκλος: άγχος, απελευθέρωση κορτιζόλης, αύξηση βάρους, λαχτάρα για περισσότερη ζάχαρη, κατανάλωση περισσότερης ζάχαρης, αύξηση βάρους.
Κορτιζόλη και μεταβολισμός
Ακόμα κι αν δεν τρώμε τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη, η κορτιζόλη επιβραδύνει επίσης το μεταβολισμό μας, καθιστώντας δύσκολη την απώλεια βάρους.
Ανθυγιεινές συνήθειες που προκαλούνται από το άγχος
Εκτός από τις ορμονικές αλλαγές που σχετίζονται με το άγχος, αναφέρουμε μερικούς τρόπους με τους οποίους μας παχαίνει το άγχος:
- Συναισθηματική πείνα : Τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να μας κάνουν να λαχταράμε ανθυγιεινά τρόφιμα. Επιπλέον η νευρικότητά μας μπορεί συχνά να μας κάνει να τρώμε περισσότερο από ό,τι συνήθως . Το περιττό σνακ μας προσφέρει κάποια προσωρινή ανακούφιση από το άγχος μας, αλλά δυσκολεύει τη διαχείριση του βάρους.
- Τρώμε ό,τι βρούμε μπροστά μας : Όταν έχουμε άγχος , τείνουμε να τρώμε το πρώτο πράγμα που βλέπουμε. Επιλέγουμε ό,τι είναι άμεσα διαθέσιμο και προσβάσιμο, το οποίο δεν είναι πάντα οι πιο υγιεινές επιλογές. Συνήθως παραγγέλνουμε κάτι έτοιμο, παρά να αφιερώσουμε χρόνο και ψυχική ενέργεια για να μαγειρέψουμε ένα ισορροπημένο, υγιεινό γεύμα.
- Λιγότερη άσκηση : Με το γεμάτο πρόγραμμά μας, η άσκηση μπορεί να είναι ένα από τα τελευταία πράγματα που σκεφτόμαστε. Ο χρόνος μέσα σε ένα αυτοκίνητο και οι ώρες πίσω από ένα γραφείο μπορεί να αφήσουν λίγες ευκαιρίες για σωματική δραστηριότητα.
- Παράλειψη γευμάτων : Όταν κάνουμε δώδεκα πράγματα ταυτόχρονα, η κατανάλωση ενός υγιεινού γεύματος δεν είναι προτεραιότητα. Ίσως να παραλείψουμε το πρωινό ή δεν τρώμε μεσημεριανό, επειδή υπάρχουν πάρα πολλά στη λίστα υποχρεώσεων που πρέπει να κάνουμε.
- Λιγότερος ύπνος : Πολλοί άνθρωποι αναφέρουν προβλήματα ύπνου όταν έχουν άγχος. Και μελέτες συνδέουν τη στέρηση ύπνου με έναν βραδύτερο μεταβολισμό. Το αίσθημα κόπωσης μπορεί επίσης να μειώσει την αυτοσυγκράτηση και να συμβάλει σε ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες
Πώς να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο άγχους και αύξησης βάρους
Όταν έχουμε άγχος, οι υγιείς συμπεριφορές πιθανότατα να τρώμε σωστά και να ασκούμαστε τακτικά μπορεί εύκολα να πέσουν στο πλάι. Η διατήρηση προγράμματος και / ή ρουτίνας μπορεί να βοηθήσει να κάνουμε αυτές τις υγιείς συμπεριφορές συνήθεια και να καταπολεμήσουμε τις αλλαγές βάρους που σχετίζονται με το άγχος. Ακολουθούν μερικές στρατηγικές που μπορούν να μας βοηθήσουν να σπάσουμε τον κύκλο του στρες και της αύξησης του βάρους:
- Κάνουμε την άσκηση προτεραιότητα . Η άσκηση βοηθά στη μείωσης του στρες και στην απώλεια βάρους. Μπορεί να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε και τα δύο ζητήματα ταυτόχρονα. Είτε πρόκειται για μια ένα μισάωρο περπάτημα είτε για γυμναστήριο μετά τη δουλειά, ενσωματώνουμε τακτική άσκηση στη ρουτίνα μας.
- Τρώμε πιο υγιεινά τρόφιμα . Δεν χρειαζόμαστε υδατάνθρακες ή λίπη για να μας κάνουν να νιώσουμε καλύτερα. Ας έχουμε στο ντουλάπι μας υγιεινά σνακ για περιόδους υψηλού στρες. Αν υπάρχουν πατατάκια στο ντουλάπι, στην πρώτη δυσκολία θα ανοίξουμε το σακουλάκι.
- Συγκεντρωνόμαστε στο φαγητό μας . Η εστίαση σε αυτό που τρώμε, χωρίς περισπασμούς,μπορεί να μας βοηθήσει . Την επόμενη φορά που θα φάμε ένα γεύμα, δοκιμάζουμε να το απολαύσουμε χωρίς να αποσπά την προσοχή μας η τηλεόραση ή το κινητό.
- Κρατάμε ημερολόγιο διατροφής . Η προσοχή στις διατροφικές μας συνήθειες μπορεί να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε τον έλεγχο της κατανάλωσής μας. Μπορούμε να χρησιμοποιούμε μια εφαρμογή για να παρακολουθούμε την πρόσληψη τροφής μας ή γράφουμε τα πάντα σε ένα ημερολόγιο. Το να καταγράφουμε τι τρώμε μπορεί να βελτιώσει τις διατροφικές μας συνήθειες.
- Πίνουμε περισσότερο νερό . Είναι εύκολο να συγχέουμε τη δίψα για την πείνα. Αλλά η σύγχυση αυτών των δύο επιθυμιών μπορεί να μας οδηγήσει να τρώμε περισσότερες θερμίδες από τις ανάγκες του σώματός μας, προκαλώντας αύξηση βάρους. Είναι πολύ πιο εύκολο να εντοπίσουμε την πείνα αφού έχουμε εξαλείψει οποιαδήποτε ήπια αφυδάτωση. Εάν έχουν περάσει μόνο μερικές ώρες από τότε που έχουμε φάει και αισθανόμαστε πεινασμένοι, δοκιμάζουμε να πιούμε λίγο νερό πρώτα. Εάν εξακολουθούμε να αισθανόμαστε πεινασμένοι, παίρνουμε ένα σνακ.
- Δοκιμάζουμε γιόγκα ή διαλογισμό . Απολαμβάνουμε τη γιόγκα, διαβάζουμε ένα καλό βιβλίο, ακούμε μουσική, περπατάμε, παίρνουμε μια βαθιά ανάσα. Κάτι τέτοιο μπορεί να μειώσει τα επίπεδα κορτιζόλης, βοηθώντας μας να διαχειριστούμε το βάρος μας.
Μας παχαίνει το άγχος αν εμείς το αφήνουμε να μας παχύνει τελικά. Αν τρώμε ενσυνείδητα και απολαμβάνουμε το φαγητό μας δεν μπορεί να μας παχύνει.