Οσφυαλγία ή λουμπάγκο και παχυσαρκία
του Νικηφόρου Διονύσιου
Ορθοπαιδικού -Χειρουργού
Αθλητίατρου ΑΣ ΠΑΟΚ
Ο πόνος στη μέση, ή οσφυαλγία ή λουμπάγκο, αναφέρεται στον πόνο χαμηλά στην πλάτη στην αρχή των γλουτιαίων. Δεν θεωρείται πάθηση, όσο σύμπτωμα που αφορά οποιοδήποτε πόνο στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης ανεξάρτητα από την αιτία που τον προκαλεί.
Πώς εμφανίζεται;
Μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά μετά από μία απότομη κίνηση (βήχας, φτέρνισμα) ή μετά από έντονη σωματική κόπωση και να χειροτερεύσει με την πάροδο των ημερών.
Ο πολύ δυνατός πόνος εντοπίζεται στην περιοχή γύρω από τη μέση αλλά μπορεί να επεκτείνεται και στο πόδι, ενώ συχνά μπορεί να συνοδεύεται από μουδιάσματα στα δάκτυλα των ποδιών. Έχει παρατηρηθεί όμως ότι σε νεαρότερα άτομα είναι συνήθως παροδικός ενώ σε μεγαλύτερες ηλικίες είναι συχνότερα χρόνιος.
Γιατί εμφανίζεται;
Η οσφυαλγία μπορεί να προσβάλλει όλες τις ηλικίες. Παρατηρείται συχνότερα όμως τις ηλικίες μεταξύ 30 και 60 ετών, με τη διαφορά ότι στις νεαρότερες ηλικίες είναι συνήθως παροδικός ενώ σε μεγαλύτερες ηλικίες είναι συχνότερα χρόνιος. Η εμφάνισή της εξαρτάται από παράγοντες όπως είναι η ηλικία, το φύλο, η κληρονομικότητα και η γενική κατάσταση της υγείας. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες παρουσιάζουν πιο συχνά οσφυαλγία από τους άνδρες.
Παραπανίσια κιλά
Η παχυσαρκία θεωρείται επίσης ένας επιβαρυντικός παράγοντας για την μετάπτωση μιας απλής οσφυαλγίας σε μακροχρόνιο πρόβλημα. Μια έρευνα το 2013, έδειξε ότι ο κίνδυνος εμφάνισης οσφυαλγίας συνδέεται με τον δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ). Ο κίνδυνος αυτός από 2,9% που είναι στον πληθυσμό φυσιολογικού βάρους (ΒΜΙ=18,5-25) εκτοξεύεται στο 11, 6% στον πληθυσμό με νοσογόνο παχυσαρκία (ΒΜΙ>35). Η φυσική δραστηριότητα φαίνεται πως μειώνει τον κίνδυνο αυτό ιδίως στον πληθυσμό με ΒΜΙ από 26 έως 35 (υπέρβαροι και παχύσαρκοι).
Περίπου το 17% των υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων έχουν πόνους χαμηλά στη μέση. Ο λόγος είναι απλός: Το επιπλέον βάρος αυξάνει την πίεση στη σπονδυλική στήλη. Επιπλέον, οι παχύσαρκοι έχουν μειωμένη μυϊκή μάζα κοντά στη σπονδυλική στήλη, η οποία υποστηρίζει και σταθεροποιεί τη μέση. Τέλος, το λίπος γύρω από την περιφέρεια τραβάει τη σπονδυλική στήλη προς τα εμπρός επιβαρύνοντας περαιτέρω τη μέση.
Μέτρα πρόληψης
Βασικός στόχος πρέπει να είναι η απώλεια βάρους καθώς και η καθημερινή σωματική άσκηση.
Οι κύριες μυϊκές ομάδες που πρέπει να γυμναστούν είναι οι μύες του κορμού που είναι οι κοιλιακοί, οι ραχιαίοι, οι ιερονωτιαίοι και οι γλουτιαίοι.
Αθλήματα που γυμνάζουν συνολικά το σώμα, όπως είναι η κολύμβηση πρέπει να προτιμώνται. Όμως επειδή ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός το ορθότερο είναι να ακολουθηθεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης υπό την επίβλεψη γυμναστή.
Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που ο πόνος στη μέση πρέπει να αντιμετωπισθεί χειρουργικά. Αλλά ακόμα κι εκεί στην περίπτωση που ο ασθενής είναι παχύσαρκος θα πρέπει να ακολουθήσει πρόγραμμα απώλειας βάρους. Το πρόγραμμα διατροφής βοηθάει τόσο πριν όσο και μετά το χειρουργείο αφού το περιττό βάρος επιβαρύνει τη σπονδυλική στήλη με επιπλέον φορτίο το οποίο δυσχεραίνει την μετεγχειρητική του κατάσταση.
Tips διατροφής από τo i Cook to Heal για απώλεια βάρους
- Κατανάλωση πρωινού: Θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα γεύματα της ημέρας. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα άτομα τα οποία δεν καταναλώνουν πρωινό έχουν 4,5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν παχυσαρκία.
- Κατανάλωση συχνών γευμάτων: Αυτό σημαίνει τρία κυρίως γεύματα την ημέρα και δύο ενδιάμεσα σνακ. Η κατανάλωση τακτικών γευμάτων βοηθάει στον έλεγχο της πείνας, στην αποφυγή κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων φαγητού και ανθυγιεινών τροφίμων καθώς και στη διατήρηση της ισορροπίας των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα.
- Μεσογειακή Διατροφή: Ισορροπημένη διατροφή, σύμφωνα με τη οποία, πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά τροφές φυτικής προέλευσης όπως είναι τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα φρούτα και τα λαχανικά, 2-3 μερίδες γαλακτοκομικών καθώς και ελαιόλαδο. Εβδομαδιαία θα πρέπει να καταναλώνονται 1-2 γεύματα με μαγειρεμένα λαχανικά, 1-2 γεύματα με ψάρι ή θαλασσινά, 1-2 γεύματα με όσπρια και ένα γεύμα με κοτόπουλο. Τέλος, η κατανάλωση κόκκινου κρέατος πρέπει να περιορίζεται
- Έλεγχος της ποσότητας φαγητού: Ο έλεγχος των μερίδων είναι απαραίτητος για μια επιτυχή προσπάθεια απώλειας βάρους αλλά και για την επίτευξη μιας ισορροπημένης διατροφής.
- Επαρκής κατανάλωση νερού; Η σωστή ενυδάτωση του οργανισμού βοηθάει την είσοδο των θρεπτικών συστατικών μέσα στα κύτταρα. Επίσης βοηθάει και την αποβολή των απόβλητων του μεταβολισμού.
