Κάναμε ένα υπερηχογράφημα και μας βρήκαν λίπος στο συκώτι. Συγχρόνως έχουμε παραπάνω κιλά και ίσως κάποιες εξετάσεις επηρεασμένες. Τι κάνουμε τώρα;
Το σώμα μας αποθηκεύει λίπος σε διάφορα σημεία ώστε να έχει εφεδρείες ενέργειας. Το ήπαρ (συκώτι) είναι ένα από τα όργανα που αποτελείται εν μέρει από λίπος, όταν όμως τα επίπεδα λίπους στο εσωτερικό του αυξάνονται υπερβολικά, τότε εκδηλώνεται η λεγόμενη λιπώδης νόσος του ήπατος.
Η νόσος έχει δύο διακριτές μορφές: την αλκοολική λιπώδη νόσος του ήπατος και τη μη αλκοολική λιπώδη νόσος του ήπατος.
Η λιπώδης ηπατική νόσος χαρακτηρίζεται από την παρουσία μη φυσιολογικών ποσοτήτων λίπους στο ήπαρ, που ονομάζεται στεάτωση. Αν υπάρχει λίπος στο ήπαρ χωρίς άλλες αλλοιώσεις, αλλά καμία άλλη ζημιά, χαρακτηρίζεται μη αλκοολική λιπώδη ηπατική νόσος (NAFLD). Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να προκληθεί φλεγμονή και βλάβη των ηπατικών κυττάρων, προκαλώντας μια ασθένεια που ονομάζεται μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH). Το NASH σχετίζεται με κίρρωση , ηπατική νόσο τελικού σταδίου και μεταμόσχευση ήπατος και συχνά σχετίζεται με καρδιαγγειακές παθήσεις.
Διαιτητικές αλλαγές που προκαλούν απώλεια βάρους και προσθήκη πυκνών σε θρεπτικά συστατικά, αντιοξειδωτικών τροφίμων, όπως φρούτα και λαχανικά, μπορούν να αντιστρέψουν ή να αποτρέψουν την εξέλιξη της νόσου. Ο περιορισμός των εξευγενισμένων υδατανθράκων, των απλών σακχάρων , των τηγανισμένων τροφίμων, των μεταποιημένων τροφίμων και των τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά είναι επίσης σημαντικός.
Η απώλεια βάρους, ιδιαίτερα στον κοιλιακό ή λιπώδη ιστό, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του λίπους στο ήπαρ. Επειδή η λιπώδης ηπατική νόσος συχνά σχετίζεται με την παχυσαρκία, την αντίσταση στην ινσουλίνη , το μεταβολικό σύνδρομο και τον αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, η απώλεια βάρους είναι ένας από τους πρωταρχικούς στόχους – και η διατροφή μπορεί να βοηθήσει σε αυτό.
Απώλεια βάρους
Ο ακρογωνιαίος λίθος οποιασδήποτε θεραπευτικής αγωγής για ασθενείς με NAFLD είναι η τροποποίηση του τρόπου ζωής που εστιάζεται στην απώλεια βάρους, στην άσκηση, στην τροποποίηση της συμπεριφοράς και στη βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη. Συνιστάται αργή και σταθερή απώλεια βάρους.
Η διατροφή παίζει ουσιαστικό ρόλο στην απώλεια βάρους, και συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά είναι εστιασμένα για όσους έχουν λιπώδη ηπατική νόσο. Η μείωση απλών υδατανθράκων και κορεσμένων λιπαρών μπορεί να αντιστρέψει ή να αποτρέψει την εξέλιξη της νόσου.
Τις περισσότερες φορές, δεν υπάρχουν συμπτώματα λιπώδους ηπατικής νόσου, αλλά συχνά σχετίζεται με κεντρική παχυσαρκία, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση, υπερλιπιδαιμία και αντίσταση στην ινσουλίνη.
Οι έρευνες δείχνουν ότι η απώλεια βάρους μόλις 5% μπορεί να αποφέρει βελτιώσεις στο λίπος στο συκώτι.
Η καλύτερη διατροφή
Οι συγκεκριμένες συστάσεις μακροθρεπτικών συστατικών πιθανότατα θα διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Ωστόσο, ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα με λιπώδη ηπατική νόσο επωφελούνται από την κατανάλωση δίαιτας χαμηλότερων υδατανθράκων και υψηλότερων λιπαρών (με επίκεντρο τα ακόρεστα λίπη).
Προτείνονται μάλιστα υδατάνθρακες χαμηλότερου γλυκαιμικού δείκτη που μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των σακχάρων στο αίμα και της υπερινσουλιναιμίας.
Τα πολυακόρεστα λίπη ( ωμέγα 3 και ωμέγα 6 ) αποτελούν επίσης επίκεντρο, λόγω των αντιφλεγμονωδών και μειωτικών λιπιδίων τους. Τα λιπαρά ψάρια και τα καρύδια είναι παραδείγματα τροφών που συνιστώνται.
Διάρκεια
Ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα γεύματος που βασίζεται στις διατροφικές προτιμήσεις και τον τρόπο ζωής είναι σημαντικό επειδή δεν είναι μια προσωρινή διατροφή, αλλά μια αλλαγή στον τρόπο ζωής. Εάν η δίαιτα είναι πολύ περιοριστική και ακολουθείται μόνο για ένα χρονικό διάστημα, οι προηγούμενες διατροφικές συνήθειες θα επιστρέψουν.
Τι προτείνεται
- Δημητριακά ολικής άλεσης: βρώμη, σιτάρι με το φλοιό του, κριθάρι, πλιγούρι, καστανό ρύζι.
- Όσπρια: φασόλια, φακές, ρεβίθια (κατά προτίμηση αποξηραμένα και όχι κονσερβοποιημένα)
- Μη αμυλώδη λαχανικά: μπρόκολο, σπανάκι, λάχανο, κρεμμύδια, πράσα, σπαράγγια, αγκινάρες, πιπεριές, κρεμμύδια, μανιτάρια, καρότα, ντομάτες, κουνουπίδι
- Ξηροί καρποί και σπόροι: καρύδια, ηλιόσποροι, αμύγδαλα.
- Υγιεινά λιπαρά: έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, αβοκάντο
- Άπαχη πρωτεΐνη: λευκό κρέας κοτόπουλο, γαλοπούλα.
- Λιπαρά ψάρια: σολομός, τόνος, σαρδέλες
- Φρούτα: μούρα, ακτινίδιο, μήλο, πορτοκάλι.
- Γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά: γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά, κεφίρ με χαμηλά λιπαρά
- Βότανα: βασιλικός, κόλιανδρος, μαϊντανός, δεντρολίβανο, θυμάρι, ρίγανη, λεμονόχορτο, λεβάντα.
Τι να αποφύγουμε για να μην έχουμε λίπος στο συκώτι
- Εξευγενισμένους υδατάνθρακες: λευκό ψωμί, λευκό ρύζι, κουλούρια, λευκά ζυμαρικά, επεξεργασμένα συσκευασμένα τρόφιμα.
- Γλυκαντικά: σιρόπι καλαμποκιού, φρουκτόζη, σιρόπι σφενδάμου, ζάχαρη
- Trans λιπαρά και κορεσμένα λιπαρά: μαργαρίνη, μεταποιημένα ψημένα προϊόντα, τηγανητά τρόφιμα, αρτοσκευάσματα, βόειο κρέας με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, τυρί με πλήρη λιπαρά.
- Σνακς: πατατάκια, ποπκόρν, κράκερ, κριτσίνια.
- Αναψυκτικά, συσκευασμένοι χυμοί, αθλητικά ποτά.
- Γλυκά: μπισκότα, κέικ, παγωτά, ντόνατς.
- Επεξεργασμένα κρέατα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά: λουκάνικο, μπέικον.
Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η συμπλήρωση με βιταμίνη Ε μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της λιπώδους νόσου του ήπατος. Αυτό είναι ένα θέμα που πρέπει να συζητηθεί με τον γιατρό του ασθενούς.
Ωράριο γευμάτων
Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες διατροφικές οδηγίες, για τα ωράρια και τα προγράμματα που πρέπει να ακολουθούνται. Προτείνεται μια πλήρης αλλαγή τρόπου ζωής προσαρμοσμένη στις συγκεκριμένες ανάγκες του καθενός με έμφαση στην απώλεια βάρους.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που προσπαθούν να χάσουν βάρος χρειάζονται συνήθως τρία γεύματα και ένα ή δύο σνακ την ημέρα για να λάβουν επαρκή διατροφή και να αποτρέψουν την υπερκατανάλωση τροφής. Τα γεύματα και τα σνακ πρέπει να περιέχουν φυτικές ίνες και πρωτεΐνες που θα δημιουργήσουν το αίσθημα του κορεσμού και θα αποτρέψουν τις μεγάλες διακυμάνσεις σακχάρου στο αίμα που οδηγούν σε πόθους και υπερκατανάλωση τροφής.
Συμβουλές μαγειρικής
Πρέπει να χρησιμοποιούνται μέθοδοι μαγειρέματος με χαμηλότερα λιπαρά. Αποφεύγουμε το τηγάνισμα. Τα κορεσμένα λίπη, όπως το βούτυρο, η κρέμα και το πλήρες γάλα πρέπει να είναι περιορισμένα ή να αποφεύγονται για να μην αυξάνεται το λίπος στο συκώτι.
Συμπέρασμα
Μια υγιεινή διατροφή που προκαλεί απώλεια βάρους θα ελαττώσει το λίπος στο συκώτι. Συγχρόνως θα αποτρέψει την εξέλιξη της λιπώδους νόσου του ήπατος. Επίσης, πιθανότατα θα οδηγήσει σε μείωση της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερόλης, των λιπιδίων και του σακχάρου στο αίμα.