Οι βασικές αρχές της keto diet δηλαδή της κετογονικής διατροφής, αν λειτουργεί για την απώλεια βάρους και αν οι αθλητές πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο να την ακολουθήσουν.
Η keto diet ή κετογονική διατροφή μπορεί να είναι τάση αυτή την περίοδο, αλλά η ιδέα δεν είναι καινούργια. Διαιτολόγιο υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και πολύ χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες προτάθηκε αρχικά ως θεραπεία για την επιληψία πριν 100 χρόνια. Παραλλαγή της ήταν η δίαιτα Atkins. Πρόσφατα, η διατροφή έχει γίνει δημοφιλής μεταξύ των αθλητών (ο LeBron James την διαφήμισε) καθώς και ως η νέα, πολλά υποσχόμενη μέθοδος αδυνατίσματος. Όσοι την ακολουθούν τρώνε τρόφιμα όπως το βούτυρο, τα έλαια, τα λιπαρά κρέατα και το τυρί. Οι υποστηρικτές ισχυρίζονται ότι μπορεί να μειώσει τη χοληστερόλη και να βελτιώσει τις αθλητικές επιδόσεις, όμως πρέπει να δούμε λίγο την ουσία.
Βασικές αρχές
Η κετογονική διατροφή απαιτεί το σώμα να βασίζεται κυρίως στο λίπος για την ενέργεια, αντί για τους συνηθισμένους υδατάνθρακες. Όταν η πρόσληψη υδατανθράκων είναι πολύ χαμηλή, παράγονται κετόνες.
Οι περισσότερες έρευνες γύρω από τη διατροφή έχουν εντοπίσει μια πρόσληψη υδατανθράκων μεταξύ 25 και 50 γραμμάρια την ημέρα, η οποία ισοδυναμεί με δύο μέτρια μήλα ή ένα φλιτζάνι μαγειρεμένο καστανό ρύζι. Αυτή η εξαιρετική μείωση του υδατάνθρακα είναι πολύ δύσκολο να διατηρηθεί μακροπρόθεσμα και καθιστά αδύνατη την ικανοποίηση της συνιστώμενης ποσότητας φρούτων, λαχανικών και τροφίμων ολικής αλέσεως που συνιστώνται για μια υγιεινή διατροφή. Σύμφωνα με τις ιατρικές μελέτες, οι υδατάνθρακες θα πρέπει να αποτελούν το 45 έως 60% των ημερήσιων θερμίδων ή 130 γραμμάρια την ημέρα για τους περισσότερους ανθρώπους.
Για τους ασθενείς με επιληψία, οι κετογόνες δίαιτες χορηγούνται σε κλινικό περιβάλλον. Απαιτούν μια ομάδα διαιτολόγων και ιατρών για να εξασφαλίσουν ότι οι ασθενείς λαμβάνουν τα σωστά ημερήσια επίπεδα θρεπτικών ουσιών και είναι ακόμα εξαιρετικά δύσκολο να ακολουθηθούν.
Κετογονική διατροφή και απώλεια βάρους
Πέρα από τη χαμηλή πρόσληψη υδατανθράκων, ένα άλλο βασικό στοιχείο της κετογονικής διατροφής είναι η υψηλή πρόσληψη διαιτητικού λίπους. Με την κατανάλωση των περισσότερων θερμίδων από το λίπος και με τον σοβαρό περιορισμό των υδατανθράκων, το σώμα παραμένει σε κατάσταση κέτωσης (βασίζεται κυρίως στις κετόνες για ενέργεια).
Η βραχυπρόθεσμη απώλεια βάρους θα συμβεί φυσικά, κυρίως λόγω του βάρους του νερού που χάνεται. Το σώμα εξαντλεί τα αποθέματα γλυκογόνου (που είναι αποθήκες ενέργειας) και το νερό που αποθηκεύεται μαζί τους. Ενώ πολλοί άνθρωποι θα χάσουν βάρος γρήγορα, είναι το βάρος του νερού, δεν είναι αλήθεια απώλεια βάρους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το βάρος θα επιστρέψει όταν το διαιτολόγιο περιλαμβάνει και πάλι μεγαλύτερο ποσοστό υδατανθράκων. Για τον λόγο αυτό, η κετογονική διατροφή πιθανότατα δεν θα βοηθήσει στην μακροχρόνια απώλεια βάρους.
Αθλητές και διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά
Η κετογονική διατροφή συχνά προωθείται μεταξύ των αθλητών ως ένας τρόπος αύξησης του μεταβολισμού του λίπους. Αυτό όμως δεν έχει αποδειχθεί. Ορισμένες μελέτες έδειξαν ακόμη και επιζήμια επίδραση στην απόδοση σε εκείνους που ακολουθούν μια κετογονική διατροφή, πιθανώς λόγω του αυξημένου οξυγόνου που απαιτείται όταν το σώμα πρέπει να βασίζεται στο λίπος για ενέργεια.
Υδατάνθρακες έναντι λίπους για καύσιμα
Οι υδατάνθρακες είναι η κύρια πηγή ενέργειας του οργανισμού μας.
Όταν το σώμα σας δεν έχει πρόσβαση σε υδατάνθρακες, θα στραφεί σε εναλλασσόμενες πηγές, σε λίπος ή πρωτεΐνες. Όταν διασπάται το λίπος, σχηματίζονται κετόνες και χρησιμοποιούνται ως εναλλακτική πηγή καυσίμου. Σε συνεχή απουσία υδατανθράκων, οι κετόνες γίνονται πλούσιες στην κυκλοφορία του αίματος και το σώμα εισέρχεται σε κατάσταση κέτωσης. Η ίδια διαδικασία παρατηρείται κατά τη νηστεία ή την πείνα, αλλά ούτε είναι πολύ ευχάριστη (μυρίζει η αναπνοή) ούτε βιώσιμη μακροπρόθεσμα. Σε περίπτωση διαβήτη εξελίσσεται σε κετοξέωση που είναι επικίνδυνη για τη ζωή.
Περιβαλλοντική επίπτωση
Οι υγιεινές δίαιτες που είναι χαμηλότερες σε ζωικές τροφές και υψηλότερες σε φυτικές τροφές έχουν χαμηλότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένου του αποτυπώματος άνθρακα, της χρήσης γης και της χρήσης του νερού. Η διατροφή με τη μικρότερη περιβαλλοντική επίπτωση συμπεριλαμβάνει οπωσδήποτε όσπρια, δημητριακά ολικής αλέσεως, λαχανικά και φρούτα .
Υγεία
Η κετογονική διατροφή είναι πολύ δύσκολο να ακολουθηθεί καθώς είναι πολύ περιοριστική. Δεν επιτρέπει δημητριακά, φρούτα και λαχανικά, πράγμα που σημαίνει ότι υπολείπεται σε θρεπτικά συστατικά. Ενώ η κετογονική διατροφή έχει τη θέση της σε ειδικές περιπτώσεις, δεν συνιστάται για τον καθένα μια και μπορεί να έχει μακροχρόνιες αρνητικές επιδράσεις.
Έρευνες έδειξαν ότι οι δίαιτες όπως η keto diet με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, ιδιαίτερα κορεσμένα λιπαρά, μπορούν να έχουν αρνητικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία, όπως η αύξηση του κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις και διαβήτη.